11 gru Jak mówić o przyszłości rolnictwa? Raport „Wielkie nieporozumienie”

Posted at 12:37h in aktualności by
0 Likes

10 miesięcy temu rolnicze protesty wywołały poruszenie w mediach społecznościowych. Szczególnie ciekawe byłe niektóre reakcje na LinkedIn: „Jak to… nie chcą Zielonego Ładu? To co z naszym ESG?” – pytali z niedowierzaniem komentujący. Wśród pełnych emocji głosów czasem pojawiała się refleksja, że być może my, „zielone kołnierzyki” i absolwentki studiów podyplomowych ESG, żyjemy w bańce i… nie rozumiemy, co dzieje się w tak abstrakcyjnym sektorze, jak produkcja żywności. Abstrakcyjnym, prawda? 🤔

[#współpracapłatna z Instytut Spraw Publicznych ]

Czy to nie paradoks, że w 2024 roku emocjonalnie identyfikujemy się z markami dyskontów, walcząc w ich cenowo-kulturowych wojnach, a jednocześnie często nie mamy pojęcia, kto i w jakich warunkach produkuje nasze jedzenie? 💭

– Moja 10-letnia córka nigdy nie widziała krowy na żywo – wyznała mi kiedyś znajoma – Sama nie wiem, jak to się stało – przecież pochodzę ze wsi.

– Może nie jest za późno – odpowiedziałam – i choćby na fali popularności „Chłopek” przypomnimy sobie, skąd przychodzimy i zobaczymy, jak bardzo wieś zmieniła się od wakacji 1994, kiedy babcia dawała nam kubek „ciepłego prosto od krowy”?

Bo wieś się zmieniła.

…

W ostatnim roku opublikowałam 10 wywiadów o transformacji rolnictwa. Przekonałam się, że system produkcji żywności jest nie tylko złożony, ale też pełen nierówności. Mniejsi rolnicy przegrywają – ze szkodą dla ich zdrowia, naszego zdrowia i środowiska.

Na półkach naszych ukochanych dyskontów nadal wszystkiego pełno, ale jaka jest jakość tego jedzenia? Czy nie jest tak, że dawno przestała być priorytetem? Jemy coraz więcej przetworzonej żywności i coraz więcej cukru.

Najwyższa Izba Kontroli szacuje, że w samym tylko 2022 roku problem otyłości w Polsce dotyczył 9 milionów osób, a wydatki związane z tą chorobą sięgały 9 miliardów złotych.

…

Tym wstępem chciałabym zaprosić Was do lektury bardzo ciekawego raportu monitoringu mediów od grudnia 2023 do kwietnia 2024 pod znaczącym tytułem:

„Wielkie nieporozumienie. Narracje o rolnikach, rolnictwie i bezpieczeństwie żywnościowym”

Autorkami są dr Paulina Sobiesiak-Penszko i Katarzyna Banul-Wójcikowska.

GŁÓWNE WNIOSKI Z RAPORTU?

❗Debata o rolnictwie w Polsce jest powierzchowna. Media zazwyczaj skupione są na bieżących zdarzeniach, a politycy instrumentalnie wykorzystują rolnictwo w sporach politycznych.

Brakuje głębszej refleksji nad wyzwaniami stojącymi przed tym sektorem oraz wizją jego przyszłości, uwzględniającą takie kwestie, jak:

– rosnąca niestabilność i nieprzewidywalność produkcji rolnej,

– warunki pracy rolników i rolniczek,

– kryzys przyrodniczo-klimatyczny

– i pogarszająca się jakość żywności.

❗ W mediach nie widać różnicowania rolnictwa. Problem jest widoczny już na poziomie językowym.

– Nie mamy odpowiednich słów, by rozróżnić małego i średniego rolnika, rolnika wielkoobszarowego czy hodowcę zwierząt futerkowych.

– Poza rolnikami ekologicznymi wszyscy wrzucani są do jednego pojęciowego worka, co utrudnia zrozumienie sytuacji, potrzeb i interesów różnych grup rolników.

❗Dezinformacja miała się dobrze…

– Niska jakość debaty o rolnictwie,

– brak wiedzy i dostępu do czytelnych informacji na temat jego sytuacji,

– ale też konkretnych rozwiązań i polityk związanych m.in. ze wspólną polityką rolną

… stwarza przestrzeń do szerzenia się dezinformacji i utrudnia radzenie sobie z tym zjawiskami.

📊 Link do raportu: https://www.isp.org.pl/pl/aktualnosci/wielkie-nieporozumienie-narracje-o-rolnikach-rolnictwie-i-bezpieczenstwie-zywnosciowym

…

Dyskusja o bezpieczeństwie żywnościowym:

👉 Podsumowanie wyników badań: dr Paulina Sobiesiak-Penszko i Katarzyna Banul-Wójcikowska

👉 Debata „Jak kształtować debatę publiczną o rolnictwie i bezpieczeństwie żywnościowym?”, którą miałam przyjemność moderować, z udziałem:

Wioletta Olejarczyk (rolniczka),

Katarzyna Przyjemska-Grzesik (Zarząd Zieleni Miasta Kraków),

Marta Klimkiewicz (ClientEarth – Prawnicy dla Ziemi),

Michał Kołodziejczak (wiceminister rolnictwa, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi)

Jerzy Plewa (Team Europe, były wiceminister rolnictwa)

Krzysztof Jodłowski (badacz marketingowy)

Patryk Strzałkowski (dziennikarz)

Dziękuję serdecznie wszystkim, którzy znaleźli czas na tę rozmowę! Mam nadzieję, że jest to zaczyn lepszej debaty, której potrzebujemy.

💬 Link do nagrania debaty: https://www.youtube.com/watch?v=qGXIDNTxJts&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3GovAmzc6IhxFS7CjjRVbrbmqgwtnb4dnvEd7F3sdFmqi6p6bJjUgLQUU_aem_EAUMAUHTDIGrc2G7yjWMHg

Na zachętę kilka słów od otwierającej to spotkanie dr Sobiesiak-Penszko 👉

“Przez wiele lat w debacie publicznej było tak, że tematem rolnictwa zajmowaliśmy się niejako z doskoku. Kiedy coś się działo, kiedy tak jak na początku tego roku rolnicy wyszli na ulice, kiedy się zbliżały wybory, to wtedy zadawaliśmy sobie… czy szczególnie politycy zadawali sobie pytanie: Na kogo zagłosują rolnicy?. Ale mamy poczucie, że refleksji o rolnictwie, o rolnikach potrzebujemy w sposób ciągły.

Świat, w którym żyjemy, w bardzo szybkim tempie zmienia się na naszych oczach. Towarzyszy nam też, szczególnie w ostatnich latach, wzrost różnych napięć, niepokojów dotyczących kryzysu wodnego, kryzysu środowiskowego, kryzysu klimatycznego, napięć geopolitycznych.

To wszystko sprawi, że sektor produkcji żywności, sektor rolnictwa będzie się zmieniał.

Zmienią się możliwości produkcji żywności na świecie. Wzrosną koszty produkcji żywności – na przykład na skutek coraz większej niestabilności i nieprzewidywalności warunków przyrodniczo klimatycznych. Prawdopodobnie sytuacja rolników będzie jeszcze bardziej niestabilna. W tym momencie mamy dwie możliwości. Albo poczekamy na te nadchodzące zmiany i będziemy próbować się do nich dostosowywać, działając w trybie kryzysowym, reaktywnym. Albo możemy próbować się do tych zmian przygotować. A żeby się przygotować, potrzebujemy wspólnej refleksji i wysiłku związanego z tym, jak wyobrażamy sobie przyszłość rolnictwa czy szerzej sektora żywnościowego”

Posłuchaj powiązanych odcinków podcastu:


Słowa kluczowe:

rolnictwo, bezpieczeństwo żywnościowe,

Tags:
, , ,
pocotoeko.pl