06 cze Gdzie jesteśmy i dokąd nie powinniśmy zmierzać? Przekroczyliśmy 7 z 8 granic planetarnych
Gdzie jesteśmy i dokąd nie powinniśmy zmierzać, jeśli idzie o klimat i środowisko? Badania naukowców opublikowane 31 maja 2023 roku w prestiżowym czasopiśmie naukowym Nature pozwalają to jeszcze lepiej zrozumieć.
Naukowcy określili ilościowo bezpieczne i sprawiedliwe granice dla klimatu, różnorodności biologicznej, wody pitnej i różnych rodzajów zanieczyszczeń powietrza, gleby i wody. Niestety, 7 z 8 granic ważnych dla nas systemów zostało już przekroczonych.
Kolor zielony to bezpieczna przestrzeń. Czerwony – strefa ryzyka.
Czarny punkt – to miejsce, gdzie obecnie jesteśmy.
Cienka linia ciągła – granica bezpieczeństwa.
Linia przerywana – granica sprawiedliwości.
Linia gruba – tam, gdzie bezpieczeństwo i sprawiedliwość mają tę samą wartość.
Dlaczego to ważne?
System Ziemi składa się z wielu powiązanych ze sobą procesów, które utrzymują stabilność naszej planety lub – w przypadku zakłócenia – radykalnie zmieniają jej zdolność do zapewnienia środowiska nadającego się do zamieszkania.
Działalność człowieka wpływa na te systemy. Z wzajemnością!
Stabilność i odporność systemu ziemskiego oraz dobrobyt człowieka są ze sobą nierozerwalnie związane.
Przykład? Świat przekroczył m.in. bezpieczną i sprawiedliwą granicę klimatyczną, która została ustalona na poziomie wzrostu średniej temperatury na Ziemi o 1°C względem epoki przedprzemysłowej, a dziesiątki milionów ludzi zostały poszkodowane przez skutki zmian klimatu.
Co tutaj nowego?
Możliwe, że słyszeliście już wcześniej o granicach planetarnych. Np. dzięki dokumentowi „Świat na granicy. Nasza planeta oczami naukowców”, w którym David Attenborough i naukowiec Johan Rockström opowiadają o kryzysie bioróżnorodności na Ziemi i zastanawiają się, jak mu zaradzić.
Czy w najnowszym badaniu z Nature jest coś nowego? Tak.
Podczas gdy poprzednie badania, takie jak „Granice planetarne”, badały „bezpieczne” granice tych procesów. Obecne badanie jest pierwszym, które włącza „sprawiedliwość” do analizy naukowej, używając tej samej jednostki miary.
Oznacza to, że naukowcy zidentyfikowali granice, w których ludzie są chronieni przed poważnymi szkodami wynikającymi ze zmian planetarnych.
Te „sprawiedliwe” granice są w niektórych miejscach bardziej rygorystyczne niż granice „bezpieczne”.
Kategoria „sprawiedliwość”, oceniona została na podstawie unikania znaczących szkód dla ludzi na całym świecie, zacieśnia granice systemu ziemskiego. Ma to wpływ na to, ile dostępnej ziemi jest naprawdę dla ludzi do życia na planecie, co z kolei oznacza, że musimy wykonać znacznie bardziej wytężoną pracę w zakresie sprawiedliwego zarządzania dostępnymi zasobami.
Co zrobić z tą wiedzą?
Naukowcy podkreślają pilną potrzebę globalnego przywództwa, szybkiego podejmowania decyzji i sprawiedliwej transformacji w kierunku „bezpiecznej i sprawiedliwej” przyszłości.
Według badaczy, możliwe jest utrzymanie „bezpiecznej i sprawiedliwej” planety dla wszystkich istot żywych, a rekomendacje można wprowadzić w życie w sektorze przedsiębiorstw.
„To badanie ma kluczowe znaczenie dla biznesu. Łączy klimat z naturą, słodką wodą, czystym powietrzem i innymi globalnymi dobrami wspólnymi oraz określa, co jest potrzebne, aby zabezpieczyć naszą wspólną przyszłość. Obecna trajektoria jest nie do utrzymania dla globalnej gospodarki i społeczeństwa. Firmy będą musiały stawić czoła kryzysom i eskalacji ryzyka w swoich działaniach i łańcuchach dostaw, co znacznie obniży ich wartość. Te nowe badania staną się naukową podstawą tego, w jaki sposób firmy mogą i powinny budować strategie, wyznaczać cele i wdrażać działania w celu złagodzenia ryzyka i sprawowania przywództwa w celu zapewnienia warunków dla swojego sukcesu.”
Gim Huay, dyrektor zarządzająca, Centrum na Rzecz Natury i Klimatu Światowego Forum Ekonomicznego
[Źródło: materiały prasowe i artykuł: https://earthcommission.org/wp-content/uploads/2023/05/Nature_Safe-and-just-Earth-system-boundaries.pdf ]
Jeśli szukasz czegoś, co pomoże Twojej firmie lepiej przygotować się do zielonej transformacji, zrozumieć wpływ zmian klimatu na Waszą branżę i być puntem wyjścia do dyskusji o tym, co firma może z tym zrobić – odezwij się!
Prowadzę warsztaty na bazie raportów IPCC (Najważniejszych dokumentów Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu działającego przy ONZ). Poza warsztatami wspieram firmy i organizacje poprzez planowanie strategii komunikacji, angażowanie pracowników i merytoryczne opracowania wiedzy naukowej z zakresu zmian klimatu do celów edukacyjnych.
Zapraszam też do korzystania z ogromu wiedzy o wyzwaniach i rozwiązaniach klimatycznych, jaką znajdziesz w moich rozmowach w podkastach Po co to eko i Kierunek Europa. Marta
marta@pocotoeko.pl